Nhiều mô hình kinh tế hiệu quả cao được hình thành sau tái định cư
Chị Đinh Thị Rét, xã Chư A Thai, huyện Phú Thiện (Gia Lai) là một trong những điển hình vươn lên thoát nghèo tại 4 làng Đồn sau khi tái định cư. Ảnh: TL

Thay đổi tư duy sản xuất

Thời điểm trước năm 2018, xã Chư A Thai có 9 làng, trong đó có 4 làng là Plei Pông, Plei Trớ, Plei Hek và Kinh Pêng là làng đồng bào dân tộc thiểu số đặc biệt khó khăn (gọi tắt là làng Đồn). Cuộc sống người dân ở 4 làng Đồn dựa vào một vụ lúa rẫy và sắn. Thu nhập bình quân đầu người đạt khoảng 8 triệu đồng/người/năm. Số hộ nghèo là 192 hộ/975 khẩu, chiếm 52% hộ nghèo của toàn xã và chiếm 60% số hộ trong 4 làng; hộ cận nghèo là 33 hộ/173 khẩu, chiếm 29,4% tổng số hộ cận nghèo của xã.

Đầu năm 2018, Tỉnh ủy Gia Lai đã ban hành Chỉ thị số 12 về tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy các cấp xây dựng làng nông thôn mới trong đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh. Thực hiện Chỉ thị này, xã Chư A Thai đã tăng cường tuyên truyền thay đổi tư duy sản xuất, nâng cao nhận thức, kiến thức của người dân thông qua các buổi họp thôn, sinh hoạt, của các tổ chức chính trị - xã hội, phát huy tính chủ động, tích cực của từng người trong việc chung tay xây dựng làng nông thôn mới.

Chia sẻ về những ngày khó khăn đã qua, chị Đinh Thị Rét, xã Chư A Thai, huyện Phú Thiện nhớ như in ngày gia đình chị cùng 18 hộ dân rủ nhau di cư tự do lên sinh sống trên đỉnh núi Cheng Leng, xã Chư A Thai. Lúc ấy, nơi đây quanh năm khô hạn, không điện, không trường học, không Trạm Y tế. Người dân phải xuống suối dưới núi gùi từng bầu nước về sử dụng. Con đường độc đạo về trung tâm xã rất khó khăn, hiểm trở.

Trước thực tế đó, Tỉnh ủy Gia Lai đã nhiều lần cử đoàn cán bộ băng rừng, lội suối lên núi nắm tình hình và trực tiếp lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của bà con. Sau nhiều lần tuyên truyền vận động, ý Đảng hợp lòng dân, gia đình chị Đinh Thị Rét, gia đình anh Nay Jang và bà con đã đồng thuận rời đỉnh Cheng Leng để trở về sinh sống tại khu quy hoạch dân cư mà địa phương bố trí.

Chị Rét cho hay, ngày xưa bà con ở trên đỉnh Cheng Leng nghèo lắm, thiếu thốn trăm bề. Từ khi được chuyển về nơi ở mới, được Nhà nước cấp đất ở, cấp bò, cấp dê để làm kinh tế, bây giờ ai cũng ổn định cuộc sống, thoát nghèo, nhà cửa kiên cố, con cái được đi học. Đời sống phát triển hơn xưa rất nhiều. Bà con cảm ơn Đảng, cảm ơn Nhà nước đã tạo điều kiện để mình có cuộc sống tốt đẹp hơn.

Giai đoạn 1 (2017-2020), Đảng ủy và chính quyền xã Chư A Thai đã phối hợp, cùng nhân dân 4 làng Đồn thực hiện di dời 294 nhà ở theo hướng chỉnh trang lại theo quy hoạch, vận dộng di dời được 265 chuồng nuôi nhốt dưới gầm nhà sàn; xây mới 28 nhà tình thương, 125 nhà tiêu; hướng dẫn 335 hộ làm vườn rau; hướng các hộ dân dẫn trồng gần 3.000 cây ăn trái.

Cùng niềm vui như chị Rét, ông Nay Jang, hồ hởi khoe về những thay đổi ngoạn mục của gia đình. Khi về làng Đồn định cư theo chủ trương của Nhà nước, ngoài việc được cấp đất ở và hỗ trợ xây nhà thì gia đình ông còn được chính quyền bảo lãnh cho vay vốn ngân hàng để mua bò sinh sản và mua đất làm rẫy. Không ai ngờ rằng, trước đây không một mảnh đất cắm dùi, sau 5 năm, gia đình ông đã có 5 con bò sinh sản, một ha lúa, 2 ha sắn. Gia đình đã thoát nghèo, mỗi năm dư được hơn 100 triệu đồng. Con ông được đến trường, một đứa đang học Cao đẳng Sư phạm Gia Lai. "Cuộc đời tôi như thế này là quá mãn nguyện rồi. Tôi biết ơn Đảng, biết ơn Chính phủ. Tôi sẽ nuôi dạy con cháu học hành đến nơi đến chốn để có kiến thức xây dựng quê hương, đất nước", ông Nay Jang cho hay.

Áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất

Nhiều mô hình kinh tế hiệu quả cao được hình thành sau tái định cư
Bà con 4 làng Đồn xã Chư A Thai đã áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Ảnh: TL

Song song với đầu tư các công trình phục vụ dân sinh, chính quyền địa phương đã quy hoạch khu dân cư, vùng sản xuất tập trung, chuyển đổi trồng cây giống mới và vật nuôi có giá trị kinh tế cao. Đặc biệt, trên địa bàn đã hình thành cánh đồng mía lớn rộng 87 ha; mô hình sản xuất lúa 20 ha; mô hình trồng điều ghép diện tích 8,6 ha, mô hình trồng mì 2 ha… từng bước thay đổi nếp nghĩ, cách làm, giúp bà con áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất để nâng cao thu nhập.

Năm 2021, địa phương tiếp tục triển khai Đề án phát triển kinh tế - xã hội 4 làng Đồn xã Chư A Thai, giai đoạn 2 (2021 - 2025) với những phương án hỗ trợ sản xuất, sinh kế, định hướng trồng cây điều, mì cao sản; đồng thời, tăng cường đào tạo nghề nông thôn để thay đổi cách nghĩ, cách làm, đa dạng trong lựa chọn nghề nghiệp của người dân 4 làng Đồn. Hiện, thu nhập người dân 4 làng Đồn đã nâng lên 25 triệu đồng/người/năm. Các phong tục, tập quán lạc hậu đã được xóa bỏ, nhà cửa khang trang, buôn làng hạnh phúc.

Ông Trần Quang Hùng, Bí thư Đảng ủy xã Chư A Thai, huyện Phú Thiện cho biết, xã xác định sẽ tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân tích cực tham gia chương trình xây dựng nông thôn mới, đặc biệt là người dân trong các làng đồng bào dân tộc thiểu số. Địa phương sẽ huy động, sử dụng có hiệu quả các nguồn lực, ưu tiên phát triển sản xuất; thực hiện lồng ghép nguồn vốn từ các chương trình, dự án khác trên địa bàn để xây dựng làng nông thôn mới, phấn đấu xây dựng xã Chư A Thai đạt chuẩn nông thôn mới vào năm 2023.

Chuyện về những cư dân sống biệt lập trên núi cao, vùng sạt lở, đói nghèo giờ đây đã không còn nữa. Đời sống của người dân ở làng xã Chư A Thai giờ đây đã bước sang một trang mới. Những ngôi nhà khang trang ngăn nắp thẳng hàng. Những em bé tung tăng tới trường trên những con đường mới đến với những bài học yêu quê hương qua từng trang sách nhỏ. Tiếng trống, tiếng chiêng ngân vang bên ánh lửa bập bùng, những bàn tay nắm bàn tay nối vòng xoay ấm. Già trẻ gái trai mừng buôn làng đổi mới, ấm no.

Tạo việc làm tại chỗ cho 3.635 lao động

5 năm qua, các cấp Hội Nông dân đã vận động thành lập được 6 hợp tác xã, 2 tổ hợp tác, 9 chi hội nghề nghiệp, 36 tổ hội nghề nghiệp, 3 câu lạc bộ sản xuất kinh doanh giỏi cấp xã, 1 câu lạc bộ sản xuất kinh doanh giỏi cấp huyện. Các hộ nông dân sản xuất kinh doanh giỏi đã và đang tạo việc làm tại chỗ cho 3.635 lao động, trong đó, 1.200 lao động có việc làm thường xuyên; vận động được trên 1,2 tỷ đồng và 772 ngày công lao động, 2.500 cây-con giống các loại và trên 2.000 tấn lương thực, thực phẩm để hỗ trợ hơn 1.000 lượt hộ nông dân nghèo.