Chợ đêm ở San Thàng góp phần tăng thu nhập cho bà con dân tộc Giáy
Chợ đêm San Thàng được mở ra từ năm 2019. Ảnh: TL

Góp phần trang trải cuộc sống

Chợ phiên San Phàng họp vào 19h tối thứ 7 hàng tuần, là một trong những nét đẹp văn hóa của tỉnh Lai Châu. Do họp vào tối thứ 7, hôm sau lại là chợ phiên ngày chủ nhật nên rất thuận lợi cho các hộ kinh doanh tăng lợi nhuận cũng như chế biến nguyên liệu.

Chợ được chi thành hai khu vực, nối với nhau bằng cây cầu nhỏ vắt qua dòng suối. Tại khu bán hàng ẩm thực có các món ăn của đồng bào dân tộc nức tiếng như: thắng cố, đồ nướng, thịt lợn hun khói, phở chua, bánh bỏng, tinh bột nghệ… Khu bán hàng giải khát với các loại đồ uống truyền thống của người dân địa phương như: nước lá nhảy, trà, nước quả la hán, atiso, nụ hoa tam thất đến các đồ uống hiện đại như trà sữa, cà phê... Cùng với đó, khu bán hàng lưu niệm với những sản phẩm mang đậm bản sắc của đồng bào dân tộc như khăn, áo, váy thổ cẩm, vòng tay, lắc tay…

Anh Lù Văn Nguyễn ở bản San Thàng cho biết, trước đây gia đình anh thường chỉ trông vào việc trồng ngô cấy lúa, từ khi chợ đêm hoạt động, gia đình anh đã có thu nhập từ 500 - 700 nghìn đồng phiên từ việc bán phở truyền thống, trung bình một tháng gia đình cũng được 3 triệu đồng, góp phần trang trải cuộc sống.

Hiện tại chợ đêm có 60 - 70 hộ kinh doanh hoạt động, trung bình thu nhập khoảng 700 nghìn đồng/hộ/tối. Đến nay, chợ đêm đã trở thành nơi vui chơi, giao lưu văn nghệ điểm đến hấp dẫn du khách.

Với thâm niên làm phở lâu năm cộng với chất lượng phở ngon, sạch, quầy phở của gia đình chị Vàng Thị Thắng được khách hàng ưa chuộng. Chị Thắng tâm sự: Nếu thời tiết thuận lợi, không xảy ra mưa dông thì mỗi buổi chợ đêm, gia đình tôi bán được 60 - 70kg phở. Thu nhập cũng được 2 triệu đồng.

Để tạo điều kiện cho bà con yên tâm trong việc buôn bán tại các phiên chợ đêm, ông Hoàng Văn Sinh - Chủ tịch UBND xã San Thàng cho biết: Chợ đêm đi vào hoạt động chính quyền địa phương cũng gặp một số khó khăn trong việc quản lý do thiếu nhân lực, kinh phí hoạt động lại ít. Tuy nhiên với mục tiêu giúp bà con kinh doanh buôn bán ổn định sau dịch Covid-19, tăng nguồn thu nhập, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc Giáy, phát triển du lịch, từ năm 2019 đến nay, xã chưa thu khoản tiền nào của bà con. Trừ những chi phí bắt buộc mà bà con phải đóng như: tiền điện, nước. Ngoài ra, xã San Thàng còn bố trí lực lượng ứng trực ban đêm hỗ trợ bà con buôn bán như: bật đèn chiếu sáng, điều tiết chương trình văn nghệ, đảm bảo an ninh trật tự.

Giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc

Chợ đêm San Thàng góp phần nâng cao thu nhập cho đồng bào dân tộc Giáy
Phở nhắng - đặc sản truyền thống của dân tộc Giáy được nhiều người yêu thích. Ảnh: TL

Chợ đêm San Phàng diễn ra trong không khí huyên náo người mua, người bán, từng nhóm các chàng trai cô gái say xưa múa hát, nhóm người quây quần quanh nồi thắng cố nghi ngút khói, tiếng nói hoà tiếng hát huyên náo cả một góc chợ.

Người đến chơi chợ đủ các lứa tuổi, từ người già đến trẻ, những mẹ già, những người vợ đi chợ để mua sắm, các ông bố đến giao lưu ăn thắng cố, uống rượu, nghe ca hát, xem các điệu múa vùng cao… trẻ em theo bố mẹ đi chơi chợ, đặc biệt là có nhiều nam nữ thanh niên đến chợ để giao lưu hẹn hò tạo nên một khung cảnh vui tươi, da dạng các sắc màu.

Bên cạnh ẩm thực, khách có thể qua khu sân khấu ngoài trời để xem chương trình văn nghệ. Mỗi phiên chợ, người dân sẽ biểu diễn một chương trình mới, với sự góp mặt của các đội văn nghệ trên địa bàn thành phố và các huyện lân cận. Kết thúc chương trình, khách có thể hòa mình vào vòng xòe đoàn kết cùng bà con dân tộc.

Để thuận tiện cho người dân bán hàng và du khách tới thăm, UBND thành phố Lai Châu đầu tư xây dựng chợ San Thàng với khuôn viên chợ khang trang, rộng rãi, sạch sẽ; chia khu bán hàng hợp lý, nhiều khu có mái che, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm và thuận tiện cho việc mua bán của người dân. Từ đó, các hộ gia đình có điều kiện kinh doanh tốt hơn, cùng với bãi gửi xe rộng rãi, hợp lý.

Chợ đêm San Thàng góp phần nâng cao thu nhập cho đồng bào dân tộc Giáy
Một trong những tiết mục văn nghệ của bà con trong phiên chợ đêm San Phàng. Ảnh: TL

Ông Trần Đình Tiến, Phó Chủ tịch UBND thành phố Lai Châu cho hay, chợ đêm San Thàng là nét sinh hoạt văn hóa không thể thiếu của đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng cao. Để bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa của chợ đêm, UBND thành phố đã và đang triển khai phương án bảo tồn không gian văn hóa chợ, tạo ra sản phẩm du lịch hấp dẫn thông qua hoạt động tham quan, trải nghiệm cho du khách; duy trì tổ chức các hoạt động múa hát, giao lưu văn nghệ tại chợ. Mặt khác, tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn, bồi dưỡng thêm kiến thức về du lịch cho người dân, để chính họ là những thuyết minh viên du lịch thân thiện, quảng bá hình ảnh về vùng đất, con người Lai Châu.

Chợ đêm San Thàng không chỉ là nơi mua bán, trao đổi hàng hóa mà còn là nơi hội tụ, gặp gỡ và giao lưu của đồng bào các dân tộc sinh sống quanh vùng, góp phần gìn giữ những nét văn hóa truyền thống của các dân tộc.