Ưu tiên, hỗ trợ phát triển thương mại điện tử tại vùng dân tộc thiểu số, miền núi

Tại tọa đàm “Gia tăng kênh thương mại điện tử (TMĐT), tiêu thụ sản phẩm vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi” diễn ra ngày 16/10 tại Hà Nội, ông Nguyễn An Sơn - Trưởng phòng Phát triển dự án, Trung tâm Tin học và Công nghệ số, Cục TMĐT và Kinh tế số, Bộ Công thương cho hay, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ các bộ, ngành đã triển khai hàng loạt các hoạt động nhằm hỗ trợ việc thúc đẩy sử dụng ứng dụng thương mại điện tử (TMĐT) trong cộng đồng doanh nghiệp và vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi.

“Cái khó còn bó cái khôn” trong nỗ lực tiêu thụ sản phẩm vùng đồng bào dân tộc thiểu số qua kênh thương mại điện tử
Người dân vùng núi quảng bá sản phẩm tại hội chợ hàng nông sản tổ chức tại Hà Nội đầu tháng 10/2023. Ảnh: Hải Anh
Nhiều sản phẩm đặc trưng, đặc sản miến dong Cao Bằng, hồng trà Phìn Hồ (Hà Giang), gạo Séng Cù (Lào Cai), nấm hương Cao Bằng… đã được đẩy mạnh tiêu thụ qua kênh TMĐT, mang đến làn sóng mới trong sản xuất kinh doanh và giảm sự phụ thuộc vào phương thức bán hàng truyền thống.

Đến nay, nhiều hoạt động phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương với những nền tảng thương mại điện tử lớn như Postmart, Sendo, Voso, Tiki, Shopee, Lazada… đã hỗ trợ hàng nghìn lượt doanh nghiệp tiếp cận phương thức phân phối hàng hoá trên TMĐT.

Ghi nhận nỗ lực từ phía cơ quan chức năng đối với việc ưu tiên phát triển TMĐT tại các địa phương, vùng đồng bào thiểu số, ông Phạm Thành Nam - Phó Giám đốc Trung tâm khuyến công và Xúc tiến thương mại, Sở Công thương tỉnh Trà Vinh đưa ra dẫn chứng khá thuyết phục.

Theo ông Phạm Thành Nam, một trong số những hoạt động có thể kể đến là cơ quan chức năng thường xuyên tổ chức các lớp đào tạo về TMĐT cho bà con tại các vùng dân tộc thiểu số, giúp cho các địa phương tăng cường phổ biến các thông tin, nâng cao nhận thức, khuyến khích cho người dân sử dụng TMĐT.

Đơn cử như tỉnh Trà Vinh có tổng dân số khoảng hơn 1 triệu dân, trong đó có 3 dân tộc Kinh, Khmer, Hoa và đồng bào dân tộc Khmer sinh sống chiếm khoảng 32% dân số. Tỉnh Trà Vinh hiện nay cũng đang chú trọng phát triển các sản phẩm OCOP, các sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cũng như sản phẩm đặc trưng về thủ công mỹ nghệ truyền thống của vùng đồng bào dân tộc. Để tìm kiếm thị trường, đầy mạnh tiêu thụ sản phẩm, Trà Vinh đang hỗ trợ các sản phẩm OCOP 5 sao tham gia các gian hàng của các sàn TMĐT trong nước và quốc tế.

Hiện nay, tỉnh Trà Vinh ưu tiên phát triển các sàn TMĐT tại địa chỉ tại travinhtrade.com.vn, thường xuyên quảng bá, cập nhật thông tin của hơn 150 doanh nghiệp, hơn 750 sản phẩm các loại gồm hàng trăm sản phẩm OCOP cũng như các sản phẩm nông nghiệp nông thôn tiêu biểu và 300 sản phẩm khác.

Khoảng trống lớn giữa tốc độ thương mại điện tử thành phố với vùng dân tộc, miền núi

Tại tọa đàm, bên cạnh kết quả đạt được, các chuyên gia kinh tế, nhà hoạch định chính sách cũng thừa nhận cả về nguyên nhân khách quan và chủ quan có khoảng trống lớn giữa tốc độ TMĐT các tỉnh, thành phố lớn với vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

“Cái khó còn bó cái khôn” trong nỗ lực tiêu thụ sản phẩm vùng đồng bào dân tộc thiểu số qua kênh thương mại điện tử

Đẩy mạnh tiếp thị đặc sản vùng miền thông qua các kênh truyền thông, mạng xã hội. Ảnh: Nguyễn Vân

Ông Nguyễn An Sơn phân tích, có thể thấy giữa các thành phố lớn và địa phương có một sự chênh lệch rõ rệt, từ nhiều yếu tố trong TMĐT. Ví dụ như trình độ ứng dụng công nghệ thông tin, rồi hạ tầng liên quan đến logistics, rõ ràng là việc mà vận chuyển một đơn hàng từ các thành phố xung quanh Hà Nội về Hà Nội sẽ dễ hơn so với việc là từ khu vực miền núi, đồng bào dân tộc thiểu số xuống các thành phố lớn. Đây là những khó khăn và trong các khó khăn thì sẽ liên quan nhiều đến cả hạ tầng thanh toán, rồi các quy mô về dân số.

“Việc kết nối và tiêu thụ sản phẩm vùng dân tộc thiểu số và miền núi qua các nền tảng TMĐT mới chỉ dừng ở việc quảng bá, giá trị bán hàng còn thấp” - ông Nguyễn An Sơn nhấn mạnh.

Nêu khó khăn thực tế tại địa phương trong tiếp nhận và phát triển TMĐT, ông Phạm Thành Nam cho rằng, cũng như nhiều địa phương, khó khăn ở Trà Vinh hiện nay đa phần là doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ và việc ứng dụng công nghệ thông tin của một số doanh nghiệp còn rất thấp. Sản phẩm làm ra không được đồng chất với nhau, có khi chất lượng chưa hài hoà, đồng đều, chủ yếu tiêu thụ bằng phương pháp truyền thống. Đây là những điểm yếu mà địa phương cũng đang tập trung hỗ trợ và thuyết phục bà con thực hiện Chương trình ứng dụng TMĐT.

“Sở Công thương tỉnh Trà Vinh cũng đã tham mưu cho UBND tỉnh định hướng triển khai các giải pháp cũng như là các hoạt động hỗ trợ phát triển TMĐT trên địa bàn, đưa TMĐT trở thành kênh phổ biến cũng như góp phần nâng cao chỉ số phần trăm PCI (Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh), phục vụ cho xuất khẩu…” - ông Nguyễn An Sơn nêu giải pháp.

Để TMĐT thực sự hữu ích, ở góc độ cơ quan nhà nước, ông An Sơn khuyến nghị, doanh nghiệp tại địa phương cần tập trung vào phát triển nguồn nhân lực, làm sao để cho nhân sự trong doanh nghiệp của mình có thể sẵn sàng ứng dụng được TMĐT cũng như công nghệ số và có được một tư duy, phương pháp rõ ràng để triển khai các hoạt động chuyển đổi số, qua đó phát triển kinh doanh trên môi trườngTMĐT, khoảng cách bền vững.

Cũng theo ông An Sơn, người dân và doanh nghiệp vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm. Chất lượng sản phẩm về lâu dài sẽ là một tiêu chí hàng đầu để quyết định việc mua sắm của người tiêu dùng.

Liên tục đẩy mạnh tiếp thị trên các kênh truyền thông, mạng xã hội, nhất là các kênh như Facebook, Zalo, Tiktok và qua đó khách hàng cũng sẽ dễ tiếp cận được website cũng như các sản phẩm của mình dễ dàng hơn.