Lưu giữ những nét đẹp trong trang phục dân tộc Dao tỉnh Lai Châu.

Phong phú bản sắc văn hóa

Đến thời điểm này, tỉnh Lai Châu có 5 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, gồm: Nghệ thuật múa Xòe, Trò chơi kéo co của dân tộc Thái, Lễ Tủ cải của đồng bào dân tộc Dao, Lễ hội Gầu Tào của người Mông và Nghề dệt thổ cẩm dân tộc Lự. Bên cạnh đó, di sản hát Then của dân tộc Thái đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Văn hóa truyền thống đặc sắc của đồng bào các dân tộc đã và đang đóng góp lớn cho các hoạt động quảng bá, phục vụ du lịch. Cụ thể như: Lễ cúng Thánh thạch của người Hà Nhì; Lễ mừng cơm mới của người Si La; Lễ hội Hạn khuống và lễ hội nàng Han của đồng bào Thái; Lễ hội Xên Mường; Tết của người Hà Nhì; Nghề thủ công đan lát, chạm, mộc, rèn, dệt và các trò chơi dân gian kéo co, tung còn, ném pao, đu lăng…

Phát huy thế mạnh từ sự phong phú, đa dạng, nét riêng có trong văn hóa truyền thống các dân tộc, tỉnh Lai Châu đã xây dựng thành công các bản văn hóa du lịch cộng đồng như: Bản Vàng Pheo, xã Mường So và bản Sin Suối Hồ, xã Sin Suối Hồ (huyện Phong Thổ); bản Sì Thâu Chải, xã Hồ Thầu (huyện Tam Đường), bản San Thàng, xã San Thàng (TP. Lai Châu)... Các điểm du lịch cộng đồng này, thường xuyên duy trì hoạt động văn nghệ, sinh hoạt văn hóa dân gian và từng bước tạo nên các sản phẩm du lịch hấp dẫn, thu hút khách tham quan, tìm hiểu.

Bản Sì Thâu Chải, xã Hồ Thầu, huyện Tam Đường nằm dưới chân núi Pu Ta Leng, cách TP. Lai Châu gần 30km. Nằm ở độ cao trên 1.400m so với mực nước biển, bản có hơn 60 hộ dân với 300 nhân khẩu, trong đó 100% là đồng bào dân tộc Dao sinh sống. Với cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, không gian thoáng đãng, khí hậu trong lành mát mẻ, cùng với những phong tục tập quán độc đáo, bản Sì Thâu Chải rất thuận lợi để phát triển du lịch cộng đồng gắn với du lịch sinh thái.

Ấn tượng với du khách khi đến đây là không gian yên tĩnh, cảnh quan môi trường xanh, sạch, đẹp với rất nhiều loại hoa và cây ăn quả được trồng hai bên đường đi, trong các khu vườn và trên các sườn núi. Con đường dẫn vào bản được lát đá khang trang, hai bên là hàng rào đá đẹp mắt. Trong bản những ngôi nhà gỗ đặc trưng của đồng bào Dao với lối kiến trúc đơn giản nhưng đem lại ấn tượng đặc biệt đối với du khách.

Từ khi được nhà nước đầu tư điện lưới quốc gia, đường bê tông đến tận bản, đời sống của bà con Sì Thâu Chải đã thay đổi rõ nét. Năm 2021, do ảnh hưởng của dịch Covid-19 khách du lịch đến với bản không nhiều, nhưng bản vẫn tuyên truyền, vận động người dân tiếp tục đẩy mạnh phát triển du lịch cộng đồng, trồng cây ăn quả ôn đới, trồng thảo quả… Nhờ đó cuộc sống của bà con từng bước được nâng lên, thu nhập bình quân đạt 35 triệu đồng/người/năm, nhiều hộ đã mua được xe máy, sắm được máy cày, máy bừa phục vụ sản xuất.

Bảo tồn văn hóa gắn với phát triển du lịch

Xác định việc quản lý, bảo tồn, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc gắn với phát triển du lịch, là một trong những nhiệm vụ quan trọng, những năm qua, tỉnh Lai Châu đã triển khai hiệu quả công tác bảo tồn văn hóa gắn với phát triển du lịch trên địa bàn theo từng giai đoạn. Trong đó, tỉnh đã tổ chức các lớp truyền dạy văn hóa phi vật thể các dân tộc và khóa tập huấn kỹ năng nghề du lịch cho chính những người dân địa phương; phục dựng, bảo tồn 16 lễ hội tiêu biểu và duy trì thường niên 40 lễ hội hàng năm…

Song song với hoạt động bảo tồn văn hóa truyền thống, tỉnh Lai Châu sẽ tiếp tục xây dựng sản phẩm du lịch đặc trưng gắn với phát triển du lịch cộng đồng. Trong đó, ưu tiên hỗ trợ bảo tồn kiến trúc nhà ở và công trình phụ trợ các hộ dân làm homestay đạt tiêu chuẩn đón khách; duy trì thường niên lễ hội Nhảy lửa và Lễ Tủ cải; xây dựng vườn thuốc nam, điểm tắm thuốc nam, tạo thương hiệu sản phẩm du lịch nghỉ dưỡng, chăm sóc sức khỏe từ tri thức dân gian về y dược học... Phát huy tiềm năng các bản du lịch cộng đồng như: bản Sì Thâu Chải, xã Hồ Thầu, huyện Tam Đường gắn với du lịch mạo hiểm; bản Sin Suối Hồ, xã Sin Suối Hồ, huyện Phong Thổ gắn với du lịch sinh thái, nông nghiệp; bản San Thàng, xã San Thàng, TP. Lai Châu gắn với chợ phiên và chợ đêm San Thàng.

Những năm qua tỉnh Lai Châu đã triển khai hiệu quả công tác bảo tồn văn hóa gắn với phát triển du lịch trên địa bàn theo từng giai đoạn. Lai Châu cũng đã xác định sẽ tiếp tục xây dựng và triển khai các đề án, dự án gắn với triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIV nhằm bảo tồn, phát huy giá trị bản sắc văn hóa của từng dòng họ, tộc người, đặc biệt là các dân tộc chỉ có ở Lai Châu, gắn với phát triển du lịch cũng như quảng bá, giới thiệu hình ảnh thân thiện mến khách đến với du khách trong nước và quốc tế./.