Sửa đổi Hiến chương phù hợp với Hiến pháp và pháp luật

Trình bày tờ trình, Thượng tọa Thích Đức Thiện - Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Trưởng ban Nội dung Đại hội cho biết, việc sửa đổi Hiến chương nhằm hoàn thiện Hiến chương theo hướng phù hợp với Hiến pháp, pháp luật nhà nước liên quan như Bộ luật Dân sự, Luật Tín ngưỡng, tôn giáo và các quy định của pháp luật hiện hành; đáp ứng yêu cầu của thực tiễn và tầm nhìn, định hướng tương lai hoạt động Phật sự của Giáo hội.

Các đại biểu tham dự đại hội. Ảnh: Tâm Minh

Điều 11 Hiến chương hiện hành quy định hệ thống tổ chức Giáo hội Phật giáo Việt Nam gồm ba cấp: Cấp Trung ương (Hội đồng Chứng minh và Hội đồng Trị sự); cấp tỉnh, thành phố (Ban Chứng minh và Ban Trị sự); cấp quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh (Ban Chứng minh và Ban Trị sự).

Dự thảo Hiến chương sửa đổi bổ sung cấp cơ sở là Ban Quản trị chùa, tổ đình, tịnh xá, thiền viện, tu viện, tịnh viện, tịnh thất, niệm Phật đường.

Trong dự thảo này, kiện toàn tổ chức và cụ thể hóa vai trò lãnh đạo tối cao của Hội đồng Chứng minh. Đổi tên Hội đồng Giám luật thuộc Hội đồng Chứng minh thành Ban Giám luật.

Xây dựng quy chế hoạt động, tiêu chuẩn hóa thành viên Hội đồng Chứng minh, Ban Thường trực Hội đồng Chứng minh để nâng cao vị thế lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Thường trực Hội đồng Chứng minh và các cơ quan của Hội đồng Chứng minh đảm bảo sự thống nhất tổ chức Giáo hội giữa hai Hội đồng theo Hiến chương Giáo hội Phật giáo Việt Nam.

Sửa đổi Hiến chương lần này cho phép áp dụng trường hợp đặc biệt đối với chư tôn đức là lãnh đạo chủ chốt, lãnh đạo cấp cao của Hội đồng Trị sự khi đủ điều kiện tiêu chuẩn theo Hiến chương và theo yêu cầu, đề nghị của hai Hội đồng được tham gia vào Hội đồng Chứng minh.

Sửa đổi này nhằm khẳng định tính thống nhất trong tổ chức Giáo hội. Hoạt động lãnh đạo, chỉ đạo của Hội đồng Chứng minh và Hội đồng Trị sự là chủ trương thống nhất kỷ cương của Giáo hội.

Quy định rõ về vấn đề tài sản của tổ chức tôn giáo

Dự thảo Hiến chương cũng bổ sung quy định về thẩm quyền của Hội đồng Trị sự và Ban Trị sự cấp tỉnh trong việc thành lập, chia, tách, sáp nhập, hợp nhất, giải thể tổ chức tôn giáo trực thuộc. Bổ sung quy định về thẩm quyền của Hội đồng Trị sự trong việc đề nghị cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp đăng ký pháp nhân phi thương mại cho tổ chức tôn giáo trực thuộc.

Bổ sung quy định về thẩm quyền của Ban Trị sự cấp huyện trong việc đề xuất bổ nhiệm thành viên Ban Quản trị tự viện. Hủy bỏ quy định tại khoản 5 Điều 40 Hiến chương hiện hành về thẩm quyền của Ban Trị sự cấp huyện trong việc chuẩn y thành phần nhân sự, Nội quy hoạt động của Ban Hộ tự và các đạo tràng, câu lạc bộ sinh hoạt Phật giáo tại cơ sở tự viện trong địa bàn huyện.

Hoà thượng Thích Thiện Nhơn lấy biểu quyết trước Đại hội và thống nhất thông qua Hiến chương sửa đổi lần thứ 7. Ảnh: Tâm Minh

Việc hủy bỏ quy định nói trên để chuyển thẩm quyền này lên Ban Trị sự cấp tỉnh nhằm tăng cường sự thống nhất quản lý các đạo tràng, câu lạc bộ Phật tử sinh hoạt trên địa bàn tỉnh của Ban Trị sự cấp tỉnh. Đồng thời, tăng cường sự quản lý của Ban Trị sự cấp tỉnh đối với việc thành lập Ban Quản trị tự viện trong hệ thống tổ chức bốn cấp của Giáo hội Phật giáo Việt Nam.

Theo Thượng tọa Thích Đức Thiện, dự thảo quy định rõ tài sản của tổ chức tôn giáo, tổ chức tôn giáo trực thuộc và thành viên Giáo hội Phật giáo Việt Nam. Quy định về việc thành lập Ban khen thưởng - kỷ luật ở cấp Trung ương và cấp tỉnh, thành phố. Quy định mức khen thưởng tuyên dương công đức cao bằng biểu tượng là “Tuyên dương công đức Phật Hoàng Trúc Lâm”.

Hiến chương sửa đổi cũng điều chỉnh một số câu chữ, nội quy phù hợp với thực tiễn điều hành Phật sự và sự ổn định phát triển Giáo hội lâu dài trong tương lai.